Door: Samuel van Neure
In hoeverre bestaat er een misfit tussen mens en werk op de arbeidsmarkt en wat zijn de effecten hiervan? Maar nog veel belangrijker, welke (sociale/arbeidsmarkt) innovaties zijn mogelijk om de fit tussen mens en werk op de arbeidsmarkt te bevorderen? Als junior onderzoeker zal ik hier dit jaar voor het Centrum voor Arbeidsmarktinnovatie onderzoek naar doen.
Vanuit de person-environment benadering (Edwards, 1991) kan duurzame inzetbaarheid gezien worden als de fit tussen werknemer en zijn of haar huidige en toekomstige werk. Tevens veronderstelt deze benadering dat wanneer er een balans is tussen de werknemer en zijn of haar werk, de werknemer zich gezond voelt, plezier heeft in zijn werk en goed presteert. Door technologische, demografische en economische ontwikkelingen is er een misfit tussen mens en werk ontstaan op de arbeidsmarkt. Zo kan werk bijvoorbeeld overgenomen worden door intelligente robots of goedkope en efficiënte automatisering, waardoor de aard en verdeling van arbeid drastisch kan veranderen.
Dit vraagt om sociale innovaties waarbij de mens met zijn of haar talenten, capaciteiten en behoeften centraal staat, in de plaats van de functie of het werk. Op de interne arbeidsmarkt betekent dit dat de werkorganisatie wordt aangepast aan de talenten en behoeften van de mens in plaats van andersom. Job crafting en inclusief herontwerp van werkprocessen zijn hierbij nuttige instrumenten. Daardoor wordt de fit tussen mens en werk bevorderd en worden alle talenten van medewerkers benut. Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat wanneer werknemers de mogelijkheid krijgen om talenten te benutten in hun werkomgeving, dit tot verbeterd welbevinden (Botha & Mostert, 2014; Harzer & Ruch, 2012, 2013) en betere prestaties (Dubreuil, Forest, & Courcy, 2014; Stander, Mostert, & De Beer, 2014; van Woerkom & Meyers, 2015; van Woerkom, Mostert, et al., 2016) leidt.
Om de aansluiting tussen mens en werk op de externe arbeidsmarkt te bevorderen dient arbeidsmarktbeleid zich meer te richten op het bevorderen van sociale participatie, zelfredzaamheid en eigen regie. Daarbij vormen individueel maatwerk en intensieve begeleiding de veronderstelde middelen om mensen weerbaar en veerkrachtig te maken. Om sociale innovaties te realiseren en kansen te scheppen opdat mensen die eigen regie en zelfredzaamheid waar kunnen maken is een goede samenwerking tussen de stakeholders (zoals kennisinstellingen, overheid, ketenrelaties, concurrenten) noodzakelijk. Dat vraagt om het opbouwen van vertrouwensrelaties tussen de stakeholders.
Dit onderzoek zal zich richten op interventies in de vorm van sociale innovaties waarbij de brug geslagen wordt tussen de interne en externe arbeidsmarkt (zie figuur 1). Door middel van werkateliers in samenwerking met de partners van het Centrum voor Arbeidsmarktinnovatie zal de vertaalslag van wetenschap naar praktijk gemaakt worden. Daarbij zal gekeken worden welke knelpunten, barrières en factoren een belangrijke rol spelen bij een succesvolle invulling van sociale innovaties.
Benieuwd naar de uitkomsten van het onderzoek? Houd dan vooral de LinkedIn pagina en website van het Centrum voor Arbeidsinnovatie nauwlettend in de gaten!
Figuur 1. Fit tussen mens en werk: Aansluiting externe en interne arbeidsmarkt
